Mater Dolorosa

20 XII 1880 - 15 XII 1941
Właściciel znanej kawiarni i cukierni na Rynku w Bytomiu. Od 1925 roku mieściła się ona na parterze eleganckiej kamienicy, a od 1928 zajmowała również jej pierwsze piętro. Była to pierwsza cukiernia w mieście, w której wyrabiano specjalne słodycze dla diabetyków.

Firma, której był on właścicielem, została założona w 1898 roku. Jego następcy kontynuowali działalność aż do końca wojny.

W 1934 roku Ernst Odersky otworzył kolejną swoją kawiarnię w Gliwicach przy ulicy Wilhemstrasse (obecnie ul. Zwycięstwa). Wcześniej w tym miejscu od 1912 roku była kawiarnia Martina Pirscha. Frontowe pomieszczenie zajmowała cukiernia. Znajdowały się w niej kabiny telefoniczne. Od strony podwórza była osobna sala dla palaczy. Całe zaplecze kuchenne, łącznie z piekarnią, było w piwnicy.

Tuż przed wybuchem II wojny światowej lokal Oderskiego został gruntownie odnowiony. Jego ponowne uroczyste otwarcie miało miejsce 17 VIII 1939 roku. W latach powojennych lokal przejęła spółdzielnia "Społem", a w 1989 roku przeszedł w ręce prywatne. Jeszcze w latach osiemdziesiątych zeszłego wieku na strychu budynku leżał wielki neon, który reklamował przedwojenną kawiarnię. W tamtym czasie, podczas remontu budynku porozbijano witraże umieszczone na klatce schodowej.

Jako ciekawostkę należy wspomnieć, że w jednej z piwnic, podczas budowy centralnego ogrzewania, natrafiono na skrytkę z meblami i porcelaną. Do niedawna na korytarzu pozostał ślad po wybuchu sowieckiego granatu, wrzuconego tam przez pijanych żołądaków. Obecnie w lokalu Ernsta Odersky ponownie jest kawiarnia. Działa pod szyldem "Wisieńka" i mieści się w Gliwicach przy ulicy Zwycięstwa 53.

1904 - 1995

Obrońca Lwowa i Powstaniec Śląski Urodził się w 1904 roku we Lwowie. Już jako dziesięciolatek wraz ze starszym bratem chodził na ćwiczenia drużyn Strzelca. 1 listopada 1918 roku, gdy Ukraińcy opanowali Lwów, był wśrod młodzieży broniącej miasta. Miał wtedy czternaście lat. Walczył m.in. w Ogrodzie Jezuickim.

W czerwcu 1920 roku w obliczu bolszewickiej nawały znów zgłosił się na ochotnika. Choć miał zaledwie szesnaście lat, szkolił starszych od siebie nowicjuszy. Brał udział w bitwie pod Zadwórzem, nazwanej polskimi Termopilami, gdzie garść straceńców powstrzymała konną armię Budionnego. Ranny dostał się do sowieckiej niewoli. Został wywieziony do obozu pracy przymusowej w Charkowie, skąd zdołał uciec. Pociągiem dotarł do Kijowa. Stamtąd wrócił do domu idąc prawie całą drogę pieszo, wzdłuż torów kolejowych.

Gdy wydobrzał - wraz z dwustuosobową grupą lwowskich ochotników wyruszył na Śląsk, by walczyć w trzecim powstaniu. Był członkiem załogi pociągu pancernego.

W okresie międzywojennym prowadził zakład zegarmistrzowski przy placu Akademickim we Lwowie. Dorabiał także jako fordanser w lwowskich lokalach.

W 1939 roku po raz czwarty w życiu wyruszył na wojnę. Znów dostał się do niewoli, ponownie z niej uciekł i wrócił do Lwowa. Kiedy miasto zostało zajęte przez Sowietów, zarabiał na życie jako tancerz w teatrze.

Po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej został aresztowany przez gestapo za działalność konspiracyjną. Był więźniem obozów koncentracyjnych w Majdanku i Buchenwaldzie.

W 1945 roku trafił do Bytomia. Został choreografem spektakli, jakie w 1945 i 1946 roku wystawiane były przez Teatr Powszechny przy miejskim domu kultury. Współpracował także przy tworzeniu baletu Opery Śląskiej. Otwierzył również zakład zegarmistrzowski przy ul. Dworcowej, który istnieje do chwili obecnej.

Został odznaczony m.in. Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Oficerskim i Kawalerskim medalu Polonia Restituta.

Zmarł w lipcu 1995 roku. Jego imieniem nazwany jest plac w sąsiedztwie Komendy Miejskiej Policji w Bytomiu.

15 XII 1905 - 22 VI 1941

– pierwszy w Polsce harcmistrz – robotnik,

- Komendant Hufca Harcerzy w Drohobyczu - od jesieni 1939 r. komendant konspiracyjnej grupy harcerskiej,

- po przeszkoleniu w Budapeszcie - współorganizator i komendant ZWZ,

- Biały Kurier

Urodził się jako syn Władysława Michalskiego i Magdaleny z domu Staszkiewicz w 1905 r. w Stryszawie na Podhalu. Uczęszczał do szkoły ludowej w Sowlinach (k/ Limanowej). Po ukończeniu 3 klasy pracował w latach 1916–1927 jako robotnik w rafineriach w Limanowej, w Drohobyczu i w Ustrzykach Dolnych.

W styczniu 1928 r. powołany do służby wojskowej w 2 Pułku Strzelców Podhalańskich w Sanoku. Od 1932 r. był kontraktowym pracownikiem dowództwa korpusu X Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego.

W 1934 r. ożenił się z Rozalią Milan, z którą miał dwoje dzieci: Tadeusza i Danutę. Mieszkali w Drohobyczu przy ul. Stryjskiej 157.

11 listopada 1937 r. został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi. Po klęsce wrześniowej 1939 r. został komendantem konspiracyjnej grupy harcerskiej, później ZWZ.

30 grudnia 1939 r. przeszedł na Węgry w grupie harcerskiej. Po przeszkoleniu w bazie „Romek” w Budapeszcie został skierowany do kraju jako komendant ZWZ w Drohobyczu. Jako Biały Kurier pomagał zagrożonym aresztowaniem w ucieczce na Węgry.

15 lutego 1940 r. został aresztowany w Siankach, po przekroczeniu granicy węgierskiej. Był więziony kolejno w: Stryju, Drohobyczu, Samborze i Kijowie. W trakcie przesłuchań milczał i nie wydał nikogo.

W dniach 12–16 maja 1941 r. był sądzony przed sądem wojennym w Kijowie w procesie grupy harcerskiej (19 osób), zwanej grupą Michalskiego. W trakcie rozprawy ze swadą odpowiadał na zarzuty. W ostatnim słowie wygłosił krótkie, płomienne przemówienie patriotyczne. Skazany na karę śmierci z par 54 pkt. 2 (powstanie zbrojne), pkt. 6 (szpiegostwo), pkt. 11 (kontrrewolucyjna działalność organizacyjna) Kodeksu Karnego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Wyrok wykonano po agresji Niemiec na Związek Radziecki – 22 czerwca 1941 r. Zwłoki pochowano prawdopodobnie w Bykowni.